Ταυτότητα.

Η ταυτότητα αποτελεί τη συντομογραφία της ύπαρξής μας, όπως επίσης και τη σύντομη αναφορά στο πρόσωπό μας. Με τον καιρό η έννοια της ταυτότητας κατέληξε ευτελής, περιορισμένη στο χαρτάκι που αναγράφει το όνομα και τα εξωτερικά μας χαρακτηριστικά, επικυρωμένο από κάποιον φορέα. Στην πραγματικότητα όμως, δεν είναι.

Ως ταυτότητα θα έπρεπε να εννοούμε και να ορίζουμε την μοναδικότητα και διαφορετικότητα της ύπαρξής μας. Όπως είναι λογικό, το ίδιο ονοματεπώνυμο ή τα ίδια χαρακτηριστικά μπορούν να διαθέτουν και άλλοι άνθρωποι σε αυτόν τον κόσμο. Και προφανώς αυτά επ' ουδενί δεν είναι ικανά να περιγράψουν και να ορίσουν μια οντότητα ανάμεσα στα 7 δις που είναι εν ζωή αυτή τη στιγμή, πόσο μάλλον αν συμπεριλάβουμε τις οντότητες που υπήρξαν ή θα υπάρξουν με την πάροδο του χρόνου.

Η ταυτότητα ενός ατόμου είναι συνεχώς εξελισσόμενη, αποτελούμενη κατά το ήμισυ από την ιστορία του ατόμου (γενεαλογία, κληρονομιά, παράδοση, προγονική συναίσθηση, παρελθοντικές ενέργειες και πράξεις του ατόμου κλπ) που αποτελεί το "σταθερό" κομμάτι της ταυτότητας, ενώ το έτερο ήμισυ συνθέτεται από όλα τα δυναμικά στοιχεία του (αντιλήψεις, ικανότητες, πεποιθήσεις, επιθυμίες, στόχοι κλπ).

Η παραδοχή του "σταθερού" κομματιού της ταυτότητας ως "μη ικανό να αλλαχθεί" θα σήμαινε την παραδοχή της γραμμικότητας του χρόνου, κάτι που θα έκανε πολλούς φυσικούς να τραβάνε τα μαλλιά τους, αλλά επειδή αυτό το blog έχει την τάση να βαδίζει κοντά στο κοινά αντιληπτό θα μου συγχωρεθεί η παρατυπία.

Έτσι λοιπόν η αναγνώριση της ταυτότητας ενός ατόμου τείνει να πηγάζει κατά το δοκούν από το "σταθερό" της κομμάτι, συχνά με ερωτήσεις όπως "Πως ονομάζεσαι", "Από που είσαι", ή "Που υπηρέτησες στο Στρατό". Αυτό όμως που είναι εξίσου (αν όχι ακόμη περισσότερο) αποκαλυπτικό για την ταυτότητα ενός ατόμου, είναι το δυναμικό της κομμάτι. Ο λόγος είναι ιδιαίτερα απλός, το δυναμικό κομμάτι περιέχει μέσα έννοιες όπως την ιδεολογία και την επιθυμία, τους στόχους και τις πεποιθήσεις, που εάν είναι κάποιος σε θέση να τις σκιαγραφήσει και να τις τοποθετήσει στη σωστή σειρά, μπορεί με σχετική ακρίβεια να προβλέψει τις κινήσεις και τις αντιδράσεις του ατόμου σε συγκεκριμένα ερεθίσματα. Εάν στο πλάνο βάλουμε και την παράμετρο των ικανοτήτων του ατόμου, μπορούμε κατά προσέγγιση να γνωρίζουμε και τον τρόπο ή τη μέθοδο με την οποία θα κινηθεί ή θα αντιδράσει σε ερεθίσματα.

Όπως είπαμε όμως, το δυναμικό κομμάτι της ταυτότητας αλλάζει με την πάροδο του χρόνου, με την αντιμετώπιση κρίσεων, συγκρούσεων, την επαφή με νέα ερεθίσματα, την εκπαίδευση και τα εξαγόμενα από τις επιλογές του ατόμου απέναντι σε όλα αυτά. Το εύρος αλλαγής όμως είναι ορισμένο, και εξαρτάται άμεσα από την ένταση των συγκρούσεων, τη συνδυαστικότητα των γνώσεων που λαμβάνει από τις καταστάσεις σε σχέση με αυτές που ήδη έχει, και τον αυθορμητισμό των αντιδράσεών του απέναντι στα ερεθίσματα.

Έχοντας όλα τα παραπάνω κατά νου, μπορούμε να αντιληφθούμε το πόσο γνωρίζουμε, κατανοούμε ή ξέρουμε τους ανθρώπους γύρω μας, να αναβαθμίσουμε τα κριτήρια με τα οποία επιλέγουμε να τους αναγνωρίζουμε ως οντότητες, να βελτιώσουμε τους διαύλους επικοινωνίας και των φερόμενων πληροφοριών με αυτούς και εν τέλει να είμαστε σε θέση να προβλέπουμε τις ενέργειές τους και να τις ενθαρρύνουμε ή αποθαρρύνουμε βάση κοινής και αμοιβαίας επιθυμίας. 

Δομές Συστημάτων.

Ως Σύστημα ορίζεται το σύνολο των οντοτήτων που, βάση λειτουργιών και δομής, σχηματίζουν ένα ολοκληρωμένο "σώμα". Τα εκάστοτε συστήματα έχουν δομές, λειτουργίες, συμπεριφορές και αλληλεπιδράσεις με άλλα συστήματα.

Ιδιαίτερη εύστοχη θα ήταν η παρατήρηση, πως το σύμπαν είναι ένα σύνολο συστημάτων. Από συστήματα Γαλαξιών έως υποατομικά συστήματα, το κάθε ένα από αυτά δημιουργεί το συμπαντικό παζλ, με οντότητες την ύλη, το χρόνο και την ενέργεια.

Η δομή κάθε συστήματος, δεν είναι άλλη από τους κανόνες που το διέπουν. Οι κανόνες οριοθετούν τους χωρικούς ή χρονικούς περιορισμούς του συστήματος, τις θεμιτές/αποδοτικές συμπεριφορές ή τις αθέμιτες/μη αποδοτικές, καθώς και το είδος και πλήθος των οντοτήτων που θα αποτελέσουν τους θεμέλιους λίθους του. Ένα υπολογιστικό σύστημα για παράδειγμα, ορίζεται χωρικά από το κουτί που περιέχει ως υλικό τα κυκλώματά του. Δέχεται ως είσοδο ρεύμα ορισμένης τάσης και έντασης, και όχι νερό για παράδειγμα. Ο χρονικός περιορισμός του συστήματος, στην προκειμένη περίπτωση, είναι ο χρόνος για τον οποίο το σύστημα θα είναι λειτουργικό και δεν θα αρχίσει η επισκευή του να ξεπερνά την αξία των λειτουργιών του.

Ενώ δεν υπάρχει βεβαιότητα για το αν καταλήγουμε κάπου με την κατήτμηση συστημάτων, σε κάποιες δηλαδή στοιχειώδεις οντότητες που δεν αποτελούν σύστημα από μόνες τους, είναι απολύτως βέβαιο ότι ακόμη και το πιο εξελιγμένο σύστημα μπορεί να λειτουργήσει ως οντότητα ενός άλλου συστήματος. Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό, είναι ότι εφ' όσον το σύστημα έχει ορισμένες εισόδους, λειτουργίες και εξόδους, μπορεί να λειτουργήσει ως οντότητα ενός μεγαλύτερου συστήματος είτε επειδή οι έξοδοί του μπορούν να αποτελέσουν εισόδους για κάποια άλλη οντότητα, είτε επειδή οι λειτουργίες του επιτρέπουν την παράλληλη σύνδεση άλλης οντότητας προκειμένου να επιρρεάσει το αποτέλεσμα.

Καταλήγουμε επομένως να μιλάμε για σκοπό των συστημάτων. Το ανθρώπινο σώμα είναι ένα θαυμαστό σύστημα που μετατρέπει την τροφή σε περιτώματα και τα ερεθίσματα που δέχεται σε ιδέες, εικόνες, διανόηση. Επικοινωνεί με τις υπόλοιπες όμοιες οντότητες με διάφορους τρόπους, ώστε να μπορεί να συνδεθεί παράλληλα μαζί τους, να δώσει τα δημιουργήματα (εξόδους) του σε κάποια άλλη οντότητα η οποία μπορεί να τα εξελίξει, να τα επαυξάνει και με τη σειρά της να τα μοιραστεί με άλλες οντότητες. Ναι, αναφέρομαι στο σύστημα της κοινωνίας, αλλά περισσότερο στο σύστημα του ανθρώπινου είδους.

Μπορούμε να πούμε ότι το σύστημά μας είναι αρκετά καλά δομημένο. Οι οντότητες μπορούν και συνεργάζονται με μια σειρά κανόνων, έχουν αναπτύξει πολλές και αρκετά ποιοτικές διαύλους επικοινωνίας (από τα τεχνολογικά μέσα επικοινωνίας μέχρι τις διάφορες γλώσσες και τέχνες). Το πρόβλημα του συστήματος όμως είναι άλλης φύσεως: δεν μπορεί να εστιάσει στον σκοπό του.

Οι παλαιότερες οντότητες που απάρτιζαν το σύστημα είχαν τέτοιου είδους στοχασμούς, προσπαθούσαν δηλαδή να εντοπίσουν τον σκοπό του συστήματος, την εξέλιξή του, το πως μπορεί να οριστεί και να αποτελέσει με τη σειρά του οντότητα για ένα ανώτερο σύστημα. Τους στοχασμούς αυτούς θα μπορούσαμε κάλλιστα να τις ονοματίσουμε "Θεό" και "Θέωση". Η ιδέα του Θεού είναι ο απλουστευμένος τρόπος να εξηγήσεις στις υπόλοιπες οντότητες, τους λόγους που πρέπει να υπακούσουν σε ορισμένους κανόνες, προκειμένου να εκπληρωθεί ο σκοπός.

Αληθεύει ότι ο σκοπός είναι ιερός, ότι η εξέλιξη του ανθρώπινου συστήματος με οντότητες που αγγίζουν τη θέωση και τη μοιράζονται με τις υπόλοιπες οντότητες, αργά ή γρήγορα (σε χιλιετίες ίσως) θα αναβαθμίσει το ανθρώπινο σύστημα σε ένα Θείο Σύστημα με πανίσχυρες οντότητες. Σύστημα το οποίο θα έχει εξελίξει και τον σκοπό του, θα τον έχει εστιάσει σε πλήρωση ανώτερων στόχων από τους ήδη κατεκτημένους.

Ο σκοπός όμως του σημερινού ανθρώπινου συστήματος έχει χάσει τόσο την εστίασή του, όσο επίσης έχει επιτρέψει την εισαγωγή εννοιών που αποδομούν το ίδιο το σύστημα. Οι οντότητες έχουν αντικαταστήσει την εξελικτική τους ανάγκη με ανάγκη για ικανοποίηση, κάτι που εκμεταλλεύονται οι υπόλοιπες οντότητες για λόγους που ούτε οι ίδιες κατανοούν. Η έννοια του χρήματος για παράδειγμα θα λειτουργούσε ως μέσο διευκόλυνσης και αναβάθμισης των επικοινωνιακών διαύλων των οντοτήτων, αλλά κατέληξε να αντικαταστήσει τον σκοπό ύπαρξης πολλών οντοτήτων, ενώ ταυτόχρονα απειλεί την επιβίωση άλλων οντοτήτων, εν αγνοία (ή και όχι) των πρώτων.

Αυτά τα κενά που δημιουργήθηκαν στο ανθρώπινο σύστημα επέτρεψε σε αρκετές οντότητες να λάθουν θέσεις καθοδήγησης των υπολοίπων οντοτήτων, χωρίς όμως οι ίδιες να κατανοούν τον σκοπό ή τους στόχους του ιδίου του συστήματος. Έτσι μπορούν μεν να κατευθύνουν κομμάτια του, δεν είναι όμως σε θέση να διακρίνουν τον σκοπό που θα υπηρετηθεί και μετά τον θάνατό τους, και τον θάνατο των απογώνων τους, και τον θάνατο όλων των οντοτήτων που απαρτίζουν αυτή τη στιγμή το ανθρώπινο σύστημα.

Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι σε 150 χρόνια από σήμερα δεν θα υπάρχει κανένας άνθρωπος ζωντανός από αυτούς που τώρα περπατάνε στη Γη. Σε 10.000 χρόνια το παρόν ανθρώπινο σύστημα θα αποτελεί σημείο αναφοράς για το ανθρώπινο σύστημα της τότε εποχής. Ενδεχομένως δεν θα βρίσκεται καν στη Γη, μιας και μπορεί να έχει αποικίσει σε άλλους πλανήτες. Αν μη τι άλλο είναι καθήκον μας, τόσο για το αύριο όσο περισσότερο για το παρόν μας να μπορούμε να κατανοήσουμε τον απότερο σκοπό της ύπαρξής μας, ώστε να μπορέσουμε να θέσουμε ένα σημείο αναφοράς, βάση του οποίου θα δικαιολογήσουμε τις πράξεις μας και θα αποκτήσουν νόημα και σάρκα οι αόριστες έννοιες που χρησιμοποιούμε καθημερινά.

Χωρίς τους άξονες της αντίληψης και της πράξης, οι οποίες τέμνονται στο σημείο της αιτιότητας, δεν υφίσταται επίπεδο πραγματικότητας.

Unconstituted thoughts 2..

Βασικότερα αγαθά:

1. Υγεία 2. Ελευθερία 3. Επικοινωνία 4. Αποδοχή

....και τα υπόλοιπα τα βρίσκουμε.

Στόχοι ζωής:

1. Επιβίωση (επιμύκηνση της ζωής ώστε να χωρέσουμε περισσότερα βιώματα και εμπειρίες)

2. Αναπαραγωγή (μεταλαμπάδευση αποκτημένης γνώσης, συνέχιση του είδους)

3. Εξέλιξη (δημιουργία νέων αντιληπτικών πεδίων για εκμετάλλευση από τους απογόνους μας)

Το νόημα της ζωής:

Όλοι οι άνθρωποι αναζητούν την ομορφιά και την αλήθεια, γιατί μόνο μέσω αυτών ολοκληρώνονται. Όσο διαφοροποιείται το γούστο στους ανθρώπους, άλλο τόσο διαφοροποιείται και η αλήθεια ανάμεσά τους. Και όσα πρόσωπα έχει η ομορφιά, άλλα τόσα έχει η αλήθεια, αρκεί να συνειδητοποιείς αν τη βλέπεις ανφας, προφίλ ή landscape.

Οι χειρότεροι εχθροί ενός ανθρώπου:

0. Φόβος (αυτός που φοβάται ποτέ δεν γνωρίζει, ποτέ δεν έρχεται σε επαφή, ποτέ δεν μαθαίνει, ποτέ δεν καταφέρνει, ποτέ δεν αγαπά, ποτέ δεν εξελίσσεται και ποτέ δεν ζει. Ο φόβος σε κάνει να παραιτείσαι και σε καταντάει άψυχο)

1. Ανελαστικότητα (σε απόψεις, ιδέες, αντιλήψη, αμφισβήτηση)

2. Οκνηρία (το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι δεν βαριόντουσαν μας έφερε από τις σπηλιές στο διάστημα)

3. Ματαιοδοξία (το ότι βλέπεις τον κόσμο σε 360 μοίρες δεν σε κάνει το κέντρο του)

4. Μετατροπή της προσδοκίας σε απάιτηση (άλλο το να προσδοκώ τα πράγματα να πάνε καλά, και άλλο το να κλαίγομαι ή να απογοητεύομαι αν δεν πάνε. Shit happens all the time, LIVE WITH IT.)

Χρόνος:

Μονόδρομος. Οποιοδήποτε πισωγύρισμα είναι η κενή προσπάθεια να αντιστρέψεις το αδύνατο. Επίσης είναι πεπερασμένος, ως εκ τούτου πολύτιμος. Όσοι τον καταμοιράζουν καλά, τον χαίρονται περισσότερο. Οι συνετοί μαθαίνουν και σχεδιάζουν στο παρελθόν, δρουν στο παρόν, ενώ στοχεύουν και οικοδομούν το μέλλον.

Επικοινωνία:

Το παν είναι να υπάρχει το μέσο. Η φερόμενη πληροφορία δεν έχει συνήθως καμία ουσιώδη αξία, αφού κατά 90% θα αφορά την μεταφορά άποψης. Όσες περισσότερες επικοινωνιακές πύλες έχει κανείς (όπως πχ πολλά πεδία ενδιαφέροντος), τόσο περισσσότερες πληροφορίες μπορεί να δεχτεί και να μεταφέρει.

Κοινωνία:

Εξ' ορισμού, το σύνολο κανόνων, ιδεών, αντιλήψεων και παραδόσεων που χαρακτηρίζουν κάποια ορισμένη ομάδα ανθρώπων (φυλή, θρησκεία, χώρα, κόμμα, ομάδα, οικογένεια κλπ). Συγκροτούνται μόνο και μόνο για να διαφοροποιηθούν από (ή να αντιτεθουν σε) άλλες ομάδες στον ίδιο τομέα ενδιαφέροντος. Από κοινού μοιράζονται κάποιες δόσεις ομορφιάς και αλήθειας, χωρίς ποτέ να ταυτίζονται σε κανένα από τα μέλη των εκάστοτε ομάδων. Το φαινόμενο κατά το οποίο τα μέλη πείθονται για την ταύτισή τους ονομάζεται "Μαζοποίηση", τότε το μέσο ονομάζεται "Προπαγάνδα" και τα ταυτισμένα μέλη τείνουν να ονομάζονται "Πρόβατα".

Ικανότητες:

Η εργαλειοθήκη του κάθε ανθρώπου. Όσες περισσότερες έχει κανείς, τόσα περισσότερα μπορεί να υλοποιήσει και να αντιληφθεί. Δεν αποτελούν αυτοσκοπό, αποτελούν όμως το μέσο να δημιουργεί κανείς ποικιλοτρόπως κάτι νέο, ή να αντιμετωπίζει προβλήματα.

Πολυτέλεια:

Η πολυτέλεια μετράται στο εύρος επιλογών που έχεις και όχι στην αξία. Η αξία είναι μεταβλητός όρος και διαφέρει ανάμεσα σε ανθρώπους. Συνήθως το εύρος επιλογών είναι πολύ μεγαλύτερο από το αντιληπτό, με αποτέλεσμα να δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι κάποια πράγματα είναι αναπόφευκτα.

Επιθυμία / Θέλω / Πρέπει:

Η επιθυμία είναι η φευγαλέα όρεξη, το ασταθές "Θέλω", το κατώτερο ζητούμενο από άποψη διάρκειας και συγκέντρωσης. Το "Θέλω" είναι η κινητήριος δύναμη, το όνειρο, ο στόχος, η απώτερη κατάκτηση. Το "Θέλω" μας σηκώνει από το κρεβάτι το πρωί και μας κινεί μέσα στη μέρα μας. Το "Θέλω" είναι η καταληκτική κατάσταση στην οποία αισθανόμαστε τη μερική ολοκλήρωση σαν άνθρωποι. Το "Πρέπει" είναι η θυσία μιας επιθυμίας ή ενός "Θέλω" χάριν επίτευξης ενός μεγαλύτερου και σημαντικότερου "Θέλω".

Κατανόηση:

Η διαδικασία κατά την οποία αναγνωρίζει κανείς τα "Θέλω", την εικόνα ομορφιάς και αλήθειας που έχει κάποιος άλλος άνθρωπος. Σε καμία των περιπτώσεων δεν είναι απαραίτητο να τα συμμερίζεται προκειμένου να τον κατανοήσει. Είναι απαραίτητο να τον κατανοήσει όμως πριν εκφέρει άποψη ή ζητήσει κάτι από αυτόν.

Ερωτήσεις:

Δύο έχουν τη μεγαλύτερη δύναμη από όλες τις άλλες. Το "πως" και το "γιατί". Το "πως" επεξηγεί την δομή, τον τρόπο, τους κανόνες του παιχνιδιού, τη διέξοδο. Τον αέναο δρόμο προς την αλήθεια. Την αναζήτηση εργαλείων και ικανοτήτων για να ξεπερνούμε τα εμπόδια που συναντούμε. Αυτός που ξέρει το "πως" έχει όλη τη δύναμη του κόσμου.

Το "γιατί" έρχεται να καλύψει την ανάγκη για πίστη. Την εκλογίκευση, την αιτιότητα των πράξεών μας, την κατανόηση, την ρότα, την πορεία. Και αφού το "πως" είναι η δύναμη, το "γιατί" είναι η κατεύθυνση. Αυτός που ξέρει το "γιατί" ξέρει ακριβώς το που να πάει.

"Πως" χωρίς "γιατί" μετατρέπει έναν άνθρωπο σε εργαλείο ή σε ένα ανεξέλεγκτο αγρίμι. "Γιατί" χωρίς "πως" κάνει έναν άνθρωπο αδύναμο, φυλακισμένο στο τι θα μπορούσε να είχε κάνει, έναν άνθρωπο παρατημένο.

Έχω κι άλλα να πω, αλλά λέω να μη σας κάψω μονομιάς, μπορείτε να με σιχαθείτε, να με βαρεθείτε και να με αγνοήσετε και αργότερα με το πάσο σας. Καληνύχτα

Πλάνες.

Μικρές ή μεγαλύτερες, πάντα φαντάζουν θεώρατες όταν απαλλάσεσαι από αυτές. Είναι πράγματι εντυπωσιακό το πως, το να είσαι κομμάτι ενός όλου, φαντάζει τόσο μηδαμινό μέχρι να αποσπάσεις τον εαυτό σου από αυτό.

Οι πλάνες είναι οι μεγαλύτεροι αέναοι βρόγχοι της ύπαρξης. Το να πέσεις σε μία είναι εύκολο, το να ξεφύγεις από την επιρροή της, συνήθως άθλος. Ανεξάρτητα από το μέγεθος της πλάνης που υποπέφτει κανείς, είναι ιδιαίτερα εύκολο το να παραμέινει μέσα σ'αυτήν, καθ' ότι οι πλάνες έχουν τη δυνατότητα να αναπαράγουν τον εαυτό τους.

Δεν υπάρχει άνθρωπος χωρίς πλάνες. Προκειμένου να υπάρξει κάποιος άνθρωπος που δεν θα υποπέσει σε πλάνη, οποιαδήποτε είδους, θα πρέπει να δρα εντελώς ανεπηρέαστος από τις βιωματικές του εμπειρίες, κάτι το οποίο είναι σαφώς ανέφικτο. Οι δρόμοι της επιβίωσης και της εξέλιξης απαιτούν την εφαρμογή των βιωματικών εμπειριών ούτως ώστε να αποφεύγονται τα λάθη και οι κίνδυνοι του παρελθόντος. Παράλληλα όμως αποτελούν το βασικότερο μέσον στρατολόγησης των πλανών, καθ' ότι παίρνουν κάτι το οποίο ήδη πιστεύει κανείς, το πηγαίνουν ελαφρώς παραπέρα με μία ή περισσότερες εφαρμογές, έως ώτου να τον πείισουν για την πρόσκαιρη και απατηλή αλήθεια τους.

Το αποτέλεσμα είναι πως το άτομο που υποπέφτει σε πλάνη, τείνει να εκλογικεύει και να συνδέει τις πληροφορίες που δέχεται από την πλάνη αυτή, έως ώτου αυτή να τον καταναλώσει, να γίνει δηλαδή ενεργό μέρος της. Σε βάθος χρόνου ο πλανόμενος γίνεται υπέρμαχος της πλάνης του, σταματά να δέχεται τις όποιες αποδείξεις έρχονται σε αντίθεση με ό,τι η πλάνη του ορίζει, και τέλος αντιτίθεται (ή ακόμα και μάχεται) της πηγής που υποννοεί (ή αποδεικνύει) την ψευδή του αντίληψη.

Είναι σαφές ότι κάτι τέτοιο περιορίζει την αντιληπτική ικανότητα του πλανόμενου, ενώ η συνεχής διατήρηση της όποιας πλάνης αποτελεί ζημιογόνο (ειδικά χρονικά) παράγοντα για την εξέλιξη ιδεών του ατόμου. Και δεδομένου του ότι ο χρόνος είναι η μόνη πεπερασμένη παράμετρος στη ζωή μας, αναλωνόμαστε σε συνεχείς συγκρούσεις μεταξύ μας ως είδος, ενώ παράλληλα με τα ισχνά κίνητρα διαφώτισης στον αντίποδα της καλοπέρασης και της ασφάλειας μας, είναι προφανές ότι εμείς οι ίδιοι καταλήγουμε πολέμιοι του εαυτού μας και της εξέλιξής μας.

Και όσο πιο καλοταϊσμένη η πλάνη μας, τόσες μεγαλύτερες πληγές και χάσματα αφήνει όταν αυτή γίνεται θρύψαλα από το βέλος της αλήθειας, προκαλώντας και άλλα χρονικά εμπόδια στον δρόμο της αυτοβελτίωσης. Εξίσου μάλιστα σε κοινωνικό, πολιτικό, συναισθηματικό, επικοινωνιακό ή πνευματικό επίπεδο.

"Και είθε κάθε μέρα να κομματιάζω από μία πλάνη σας, κι εσύ με τη σειρά σας να κατακρεουργείτε τις δικές μου..."

Συμπεριφορές.

Όλες οι συμπεριφορές αποτελούνται από μιμητικά πρότυπα, βιωματικές εμπειρίες, επιθυμίες/φοβίες και τυχαίες επιλογές.

Τα μιμητικά πρότυπα παράγονται και προάγονται από τον φόβο της απόρριψης. Ως ον που επιβιώνει μόνο ως μέρος μιας αγέλης, η απόρριψη ενός ανθρώπου από τους υπόλοιπους του είδους του, ενστικτωδώς ενεργοποιεί όλους τους μιμητικούς του μηχανισμούς. Συνήθως όσο πιο αδύναμος ο οργανισμός, τείνει να οικειοποιηθεί τις συμπεριφορές των υπολοίπων που θεωρεί ανώτερους, ή εν γένει πιθανότερο να επιβιώσουν.

Οι βιωματικές εμπειρίες χτίζονται καθ' όλη τη διάρκεια ζωής του ατόμου. Οι πιο πρώιμες απορροφούνται και υιοθετούνται από το άτομο γρήγορα, ελλείψει άλλων που θα τις έθεταν υπό αμφισβήτιση. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, η πληθώρα βιωματικών εμπειριών καθιστούν την αποδοχή νέων σχεδόν αδύνατη, εφ'όσον η ισχύς της εκάστοτε βιωματικής εμπειρίας εντείνεται με την πάροδο του χρόνου και την επανάληψη της ορθότητας αυτής.

Το παράδοξο είναι πως, ως επί το πλείστον, οι βιωματικές εμπειρίες και ειδικότερα οι πρώιμες δρομολογούνται από τα μιμητικά πρότυπα που ήδη διαθέτει το άτομο. Τα μιμητικά πρότυπα ενός ατόμου σε συνάρτηση με το περιβάλλον του, δημιουργούν μια εικόνα για το πως το άτομο πρέπει να συμπεριφέρεται ώστε να παραμένει αποδεκτό. Εν μέρη θα έλεγε κανείς, χτίζουν την συμπεριφοριστική του αντίληψη.

Πλην όμως των βάσεων των μιμητικών προτύπων και των βιωματικών εμπειριών, σημαντικό παράγοντα αποτελούν οι επιθυμίες και οι φοβίες του ατόμου. Οι επιδιώξεις του προκειμένου να αναρριχηθεί στην ιεραρχία των ομοίων του, παράλληλα με τις φοβίες του για την υπονόμευσή του από αυτούς, κατευθύνουν το άτομο να χρησιμοποιήσει τις ήδη υπάρχουσες εμπειρίες του προς απόκτση νέων, πρωτοποριακών, με απότερο σκοπό να τον καθιστούν προετοιμασμένο (και εμμέσως ανώτερο) από τους υπόλοιπους.

Όταν ένα άτομο υπερέχει σε μεγάλο βαθμό από τους υπόλοιπους του είδους λόγω της πληθώρας εμπειριών του, τείνει να απομακρύνεται από τους υπόλοιπους της αγέλης. Αυτό τον ωθεί στην αναζήτηση νέας αγέλης, ή στην απομόνωσή του από επιλογή ή από τους υπόλοιπους. Η αίσθηση υπεροχής εξαλείφει τις φοβίες με αποτέλεσμα να δύναται να επιβιώσει χωρίς την προστασία της αγέλης, είδικά εφ' όσον δεν έχει κάτι να αποκομίσει από αυτήν.

Κατά την πορεία του ατόμου προς απόκτηση νέων πρωτοπόρων εμπειριών, οι ενδιάμεσες επιλογές του γίνονται τυχαία. Λόγω απουσίας βιωματικών εμπειριών και μη ύπαρξη προτύπων ώστε να μιμηθεί, λαμβάνει αποφάσεις σε τυχαία κατανομή προκειμένου να λάβει αποτελέσματα. Τα πειράματα αυτά δομούν σιγά σιγά μια συμπεριφοριστική θεωρία του ατόμου για το νέο ερέθισμα, η οποία κατόπιν επαλήθευσης μέσω της επανάληψης υιοθετείται και μεταφράζεται πλέον σε βιωματική εμπειρία.

Το παραπάνω θέμα θα με απασχολήσει και στο μέλλον, καθότι δεν καλύπτεται γρήγορα και το θεωρώ σπουδαίο.

Γηράσκω αεί (περι)πλανόμενος.

“Στα μάτια μας η πλάνη αποτελεί τη βολική αλήθεια.” του Υποφαινόμενου.

Οι πλάνες αποτελούν τον νούμερο ένα παράγοντα αποτροπής από το οτιδήποτε αληθινό. Λογικό θα πει κανείς. Αυτό όμως που δεν θα συνειδητοποιήσει με ευκολία είναι ότι, δεν είναι η δύναμη της πλάνης αυτή καθαυτή, αλλά το πώς εμείς οι ίδιοι επιθυμούμε να ξεγελαστούμε και αφήνουμε την κερκόπορτα στην αναζήτησή μας για την αλήθεια.

Οι λόγοι για τους οποίους την καλωσορίζουμε στη ζωή μας ποικίλουν:

*Φόβος

*Ανάγκη

*Επιθυμία

*Επιβεβαίωση

*Ανασφάλεια

Ερχόμαστε στη ζωή βρεγμένοι, κρυώνοντας και κλαίγοντας. Και μετά τα πράγματα γίνονται χειρότερα.

Σε ένα κόσμο γεμάτο απειλές και κινδύνους, ο φόβος αποτελεί το βασικό κίνητρο για τον αγώνα της επιβίωσης. Όσο μεγαλύτερος ο φόβος αυτός, τόσο μεγαλύτερη και η ανάγκη για προετοιμασία, προνοητικότητα και επαγρύπνηση. Ως πιο σημείο όμως η απειλή είναι υπαρκτή και κατά πόσο μπορεί ο καθένας να ορίσει το όριο του φόβου του?

Εκεί είναι που λαμβάνει χώρο η πλάνη. Από το όριο της υπαρκτής απειλής έως το τέλος του φόβου, ο χώρος γεμίζει με ανύπαρκτες «ενδεχόμενες» απειλές, σενάρια καταστροφολογίας και καχυποψία, με άμεση αντίδραση την λήψη άχρηστων μέτρων, ατελέσφορων σχεδίων και περιορισμό της ελευθερίας (δικής μας και άλλων).

Μπορεί να φανεί παράλογο αλλά έχουμε, έμφυτη θα έλεγε κανείς, την ανάγκη να πλανιόμαστε. Αν αναλογιστεί κανείς τους φόβους και φοβίες, καθώς και τις προκλήσεις που καθημερινά καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, το φορτίο της ζωής γίνεται αβάσταχτο. Χρειάζεται, ο καθένας από εμάς, ένα καθησυχαστικό χτύπημα στην πλάτη να μας λέει «όλα θα πάνε καλά». Ακόμη και αν δεν πρόκειται για αυτή την περίπτωση, έχουμε ανάγκη μια πλάνη, η οποία θα μας αποσπάσει από τα προβλήματα και τις δυσκολίες μας, μόνο και μόνο για να απασχολήσει το μυαλό μας με κάτι διαφορετικό, κάτι ανάλαφρο, όσο ψεύτικο και αν είναι αυτό. Μόνοι μας δημιουργούμε το όπιο που έχουμε τόσο ανάγκη, και όταν δεν μπορούμε, πάντα κάποιος θα το κάνει για εμάς.

Πέραν του τι έχουμε ανάγκη όμως, είναι και αυτό που επιθυμούμε. Όταν προσδοκούμε κάτι έντονα, ή όταν περιμένουμε κάτι το οποίο δεν περνάει άμεσα από το χέρι μας, πάντα σκεφτόμαστε το ενδεχόμενο τα πράγματα να κυλήσουν προς την επιθυμητή για εμάς κατάσταση. Υποσυνείδητα ίσως, αισθανόμαστε πως η θετική σκέψη την κάνει και πιο πραγματική. Το χρονικό διάστημα ανάμεσα στην προσδοκία και την έκβαση της κατάστασης, η πλάνη διογκώνεται με τροφή τη σκέψη και εξελίσσεται με ένα σερί μικροτέρων πλανών που στηρίζουν μια ουτοπική βέλτιστη κατάσταση. Οι σκέψεις αυτές δημιουργούν ένα γυάλινο θόλο που αποκλείει τον πραγματικό κόσμο και επιτρέπει μόνο τα θετικά προσκείμενα συμβάντα (και απόψεις) να περάσουν. Βέβαια αυτό μπορεί να γίνει και αντιστρόφως, να αρνείται κανείς δηλαδή μια αρνητική έκβαση, όσο ρεαλιστική και υπαρκτή μπορεί να είναι. Να κατασκευάζει ένα ψεύτικο κόσμο για να ζήσει, ανεπηρέαστος εντελώς από τα ερεθίσματα και τις επιταγές της πραγματικότητας. Και δεν είναι ιδιαίτερα σπάνιο ως φαινόμενο.

Μια ακόμη πλάνη, είναι αυτή της επιβεβαίωσης. Νάρκισσοι, άτομα ματαιόδοξα ή αβέβαια για την εικόνα τους, συνήθως υστερούντα σε κάποιους τομείς της ζωής τους, κατασκευάζουν πλασματικές εικόνες για τον εαυτό τους για να γευτούν μια αίσθηση υπεροχής από τους άλλους. Προσέχοντας αυστηρώς την εικόνα αυτή και συνεχώς αναπαράγοντάς την στους άλλους, ενίοτε καταφέρνουν να πείσουν και τους υπόλοιπους για την πλάνη τους, παρασέρνοντάς τους μέσα σε αυτήν. Το αποτέλεσμα είναι η εικόνα αυτή να δαιμονοποιείται, καθιστώντας την καθαίρεσή της πολύ δύσκολη, ειδικά εάν τροφοδοτείται συνεχώς από υποστηρικτές της. Δεν είναι απαραίτητο αυτή η εικόνα να έχει θετικό/ζηλευτό γόητρο, καθώς και αρνητικά/αποτρεπτικά προφίλ μπορούν να χαίρουν ομοίας συμπεριφοράς.

Απορρέουσα πλάνη από τις παραπάνω είναι αυτή που εδρεύει στις ανασφάλειές μας. Κατά την ένταξη ενός ατόμου σε κάποιο κοινωνικό σύνολο, η σύγκριση με τα υπόλοιπα μέλη είναι αναπόφευκτη. Τα κριτήρια μπορεί να είναι αδιάφορα, τα αποτελέσματα της συγκρίσεως όμως όχι. Το εκάστοτε άτομο συναντάει τη διαφορετικότητά του ως μειονέκτημα ή πλεονέκτημα, αναλόγως το κριτήριο. Η κριτική που του ασκείται προκαλεί ανασφάλειες στα γνωρίσματα που τον καθιστούν υποδεέστερο με αποτέλεσμα ή να μάχεται να την ανατρέψει, ή να την αποδέχεται άκριτα κάθε φορά που του ασκείται. Συνήθως γύρω από την ανασφάλεια βρίθουν πλάνες, κατά τις οποίες το άτομο θεωρεί πως είναι ανένταχτο, πως παραμεθοριοποιείται ή ακόμη και πως βρίσκεται στον αντίποδα της κοινωνικής ομάδας της οποίας είναι μέλος. Οι πλάνες αυτές, όσο αναληθείς και αν είναι, καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά και την ιδιοσυγκρασία του ατόμου ως προς την ομάδα, αλλά και στη λειτουργία του ως μέρος της.

Είναι προφανές ότι οι πλάνες μπορεί να προκαλούνται από την επαφή μας με τους άλλους, καλλιεργούνται μέσα μας εξ’ ολοκλήρου και ενίοτε ποτίζονται από τρίτους.

Δεν είναι απαραίτητη όμως η αποκοπή από τα κοινωνικά σύνολα προκειμένου να αναστηλωθεί η πραγματική μας εικόνα, η αίσθηση ασφάλειας και η καταπολέμηση των φόβων μας. Η λύση βρίσκεται στον πυρήνα αντίληψής μας, εκεί που με συνείδηση και ανεπηρέαστα αποκαταστούμε μια, ρεαλιστική και άνευ κολακειών ή απαισιοδοξιών, οπτική για το τι συμβαίνει σε εμάς και τους γύρω μας. Κρίνοντας τις καταστάσεις όπως είναι πραγματικά και αποκόπτοντας δαιμονοποιημένους χαρακτήρες και καταστάσεις.

Εξ’ άλλου, μην ξεχνάμε πως αν οι πλάνες καλλιεργούνται μέσα μας, κάπου εκεί βρίσκονται και οι ρίζες…

Επιτέλους...

Επιτέλους επέστρεψα.

Όντας απολύτως αναποφάσιστος για το εάν θα έπρεπε να επιστρέψω ή όχι σε ένα blog του οποίου τα κείμενα χάθηκαν στη σφαίρα του τελευταίου μου ταξιδιού.

Τα κατάφερα πάντως. Η αναζήτηση ενός "φυσιολογικού" τρόπου ζωής, κοινωνικά αποδεκτού από ένα ευρύ σύνολο βαθιά κοιμόμενων υπνοβατών, παίρνει χρόνο και αποσπά πολύ την προσοχή από τα ουσιώδη.

Από την αυγή της ανθρωπότητας, η κοινωνικές επαφές είχαν κανόνες, κάποιες προϋποθέσεις ένταξης στους κλειστούς κύκλους των. Η κοινωνικές ομάδες επιζητούν όμοιους στόχους με αυτές των μελών τους:

α. Την επιβίωση της ομάδος

β. Την αναπαραγωγή της

γ. Την υστεροφημία

δ. Την εξέλιξη της.

Για την επιβίωση της εκάστοτε κοινωνικής ομάδος, τα μέλη πρέπει να συνεισφέρουν στην ενδυνάμωσή της. Αν μιλάμε για προϊστορικές ομάδες, κάτι τέτοιο θα ήταν ο αριθμός των κυνηγών της, ενώ σε κάποια σύγχρονη την οικονομική της δύναμη. Όσο δυνατότερη μια κοινωνική ομάδα, τόσο πιθανότερη η επιβίωση της στις αντιξοότητες του χρόνου και των προκλήσεων που παρουσιάζονται.

Η αναπαραγωγή της ομάδας έγκειται κυρίως στην στρατολόγηση νέων ικανών μελών, τα οποία έχουν ως αποστολή την διατήρηση της κοινωνικής ομάδας, των αντιλήψεων, πιστεύω και παραδόσεων αυτής. Είτε κληρονομικά, είτε με τήρηση προϋποθέσεων, η εισαγωγή των νέων μελών στην ομάδα αποτελεί ιεροτελεστία μύησης και "προσαρμογής" αυτών στις πεποιθήσεις και λειτουργίες που αποτελούν υποχρέωση και χρέος τους ως προς τους παλαιότερους.

Σημαντικότατο κομμάτι για την προσέλκυση μελών στην ομάδα, αλλά και ως επίδειξη δύναμης στις υπόλοιπες, είναι αυτό της υστεροφημίας. Ονομαστά επιτεύγματα ή κατορθώματα μιας κοινωνικής ομάδας συμβάλλουν στην αίγλη και ισχύ της, κάτι που αποτρέπει άλλες ομάδες στο να συγκρουστούν μαζί της (ενισχύοντας τις πιθανότητες επιβίωσής της), ενώ παράλληλα αποτελεί κίνητρο για νέα μέλη στο να ενταχθούν στους κόλπους της, ως δέλεαρ δύναμης και προσωπικής φήμης για τα ίδια τα στελέχη της.

Τέλος, η εξέλιξη της εκάστοτε κοινωνικής ομάδας, αποσκοπεί στην δημιουργία συνθηκών που θα επιτρέψουν στις παραδόσεις και πιστεύω της ομάδας να συμβαδίσουν με το πνεύμα της εποχής. Ως πνεύμα της εποχής, βεβαίως, ορίζουμε την εξέλιξη και δυναμική ισορροπία των επικρατέστερων κοινωνικών ομάδων, και επιμέρους αλλά και μεταξύ τους. Από επιστημονικούς κύκλους έως πολιτικά συστήματα, από θρησκευτικές τάσεις έως οίκους μόδας, οι πιστοί ακόλουθοι δημιουργούν κενά και συγκρούσεις με άλλες ομάδες, ως εκ τούτου αναγκάζοντας τις υπόλοιπες ομάδες να εκτοπιστούν ή να τροποποιήσουν (σε όσο το δυνατόν μικρότερο βαθμό) τις αντιλήψεις τους προκειμένου να επιβιώσουν.

Ως μονάδα, δεν έχεις καμία αξία. Καμία λειτουργική τουλάχιστον.

Κατά την γνωριμία σου με κάποιο άτομο, η αναγνώριση γίνεται ως επί το πλείστον, βάση των κοινωνικών ομάδων των οποίων είσαι μέλος. Φυλετικά, πολιτικά, οικονομικά, θρησκευτικά, επαγγελματικά, στυλιστικά, αθλητικά, σκιαγραφούμε τον συνομιλητή συνθέτοντας το κοινωνικό του προφίλ και συγκρίνοντάς το με το δικό μας. Από πηγαία ανάγκη για κοινωνικοποίηση και εναρμόνηση με τους άλλους, θα εμμείνουμε στις κοινές ή παρεμφερείς ομάδες, απορρίπτοντας εν μέρει τις διαφορετικές, ή ακόμη θα αποπειραθούμε να στρατολογήσουμε το άτομο για να ενταχθεί στις δικές μας.

Συνήθως υποσυνείδητα/ασυνείδητα.

Τέλος, σημασία έχει και η ιεραρχική θέση που λαμβάνει ο καθένας στην εκάστοτε κοινωνική ομάδα. Πιθανότερη είναι η επισκίαση ενός μικρού μέλους μιας ομάδας από ένα ιεραρχικά ανώτερο κάποιας άλλης. Η υστεροφημία της ομάδος επίσης λαμβάνει χώρο πολλές φορές και στην ιεράρχηση των ομάδων μεταξύ τους. Η εξέλιξη της ομάδας αποτελεί επιχειρηματολογία και σύγκριση, ένα όπλο στρατολόγησης αν θέλετε, ενώ ο αριθμός των μελών ενισχύει τις πεποιθήσεις της.

Το αντικείμενο των πεποιθήσεων βέβαια, απ' ότι παρατηρήσατε σε όλο το παραπάνω κείμενο, είναι παντελώς αδιάφορο...